به نقل از «جام جم آنلاین»

جایگاه مسجد از منظر قرآن کریم

تاریخ انتشار: ۲ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۷۳۲۲۵۲

به گزارش جام جم آنلاین و به نقل از سایت حوزه نت، قرآن کریم و مسجد از آغاز شکل گیری اسلام تا به امروز دو رکن جدایی ناپذیر و مکمل یکدیگر بوده اند و همواره به عنوان دو عامل مهم و مؤلفه بسیار تأثیرگذار در بسط و ترویج فرهنگ و معارف ناب اسلامی نقش بسیار مؤثر و عمیقی را ایفاء نموده اند. و در سایه این تعامل مثبت و خدمات متقابل آن دو به یکدیگر بوده است که شاهد گسترش و نهادینه سازی ارزش های اسلامی و الهی در جوامع اسلامی هستیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به همین خاطر افزایش بازده برنامه های معنوی در گرو تقویت ارتباط مسجد و قرآن بوده و نیز مسجد مکانی مهم برای ترویج فرهنگ قرآنی و قرآن موجب بسط و گسترش فعالیت های مساجد می باشد. این ارتباط لازم و ملزوم یکدیگر و غیر قابل حذف و انکار هستند.

زمینه های تعامل مثبت و اثرگذار مسجد و قرآن - آیات مسجدی قرآن کریم:

در قرآن کریم جمعاً ٢٦ بار کلمه مسجد، مساجد و مسجداً به کار رفته است(کلمه «مَساجِدُ» ٦ بار و کلمه «مَسْجِد» ١٨ بار و «مَسْجِداً» ٢ بار). سوره هایی که دارای کلمه مساجد - مسجد - مسجداً می باشند عبارتند از:

الف - کلمه «مَساجِدً» جمعاً ٦ بار:

١ - سوره بقره ٢ بار آیات ١١٤ و ١٨٧

٢ - سوره توبه ٢ بار آیات ١٧ و ١٨

٣ - سوره حج ١ بار آیه ٤٠

٤ - سوره جن ١ بار آیه ١٨

ب - کلمه «مَسْجِدً» جمعاً ١٨ بار:

١ - سوره بقره ٦ بار آیات ١٤٤ - ١٤٩ - ١٥٠ - ١٩١ - ١٩٦ - ٢١٧

٢ - سوره مائده ١ بار آیه ٢

٣ - سوره اعراف ٢ بار آیات ٢٩ - ٣١

٤ - سوره انفال ١ بار آیه ٣٤

٥ - سوره توبه ٤ بار آیات ٧ - ١٩ - ٢٨ - ١٠٨

٦ - سوره اسری ٢ بار آیات ١ - ٧

٧ - سوره فتح ٢ بار آیات ٢٥ - ٢٧

ج - کلمه «مَسْجداً» جمعاً ٢ بار:

١ - سوره توبه ١ بار آیه ١٠٧

٢ - سوره کهف ١ بار آیه ٢١

از مجموع ٢٦ بار کلمه مسجد - مسجداً و مساجد به کار رفته در آیات قرآن مجید ٢٠ مورد مفرد می باشند(مسجد - مسجداً) و ٦ مورد جمع(مساجد) و در مجموع این آیات ١٥ بار کلمه مسجد با «الحرام» ترکیب شده است که از این تعداد ٩ مورد مربوط به حج می باشد و برای مواردی چون معراج پیامبر، عدم ورود مشرکان به مسجد و آبادانی مسجدالحرام برای هر کدام ١ مورد بوده است و نیز ١ مورد در سوره اسرا با لفظ الاقصی ترکیب شده است «مسجدالاقصی» ٥ مورد بدون ترکیب آمده است از مجموع ٦ مورد جمع به کار رفته در آیات کلام الهی ٣ بار با کلمه ا... ترکیب یافته(مساجدا...) و بقیه کلمه جمع بدون همراه و ترکیب می باشد.

- قرآن کریم زبان مشترک اهالی مختلف متنوع مسجد:

قرآن کریم ظرفیت بسیار بالایی در برنامه ریزی و ارائه برنامه ای جامع و مدون برای تمامی مسلمانان در سطح مساجد دارد. قرآن کریم دارای زبان مشترک و همه فهم برای تمامی مذاهب و فرق اسلامی و مسلمانان سراسر جهان بوده که قابلیت و توانایی ارائه متقن و غنی آموزه ها و اندیشه های الهی که در قالب وحی نازل شده است در سطح تمامی مساجد موجود در اقصی نقاط گیتی از تمامی نژادها، زبانه ها و رنگها و جوامع را دارد. بدون قرآن هیچ برنامه ای را نمی توان در زندگی بشر متصور شد.

- قرآن کریم اولین کتاب حضور یافته در مسجد

قرآن کریم اولین کتابی است که وارد محیط مقدس مسجد شده و متضمن شکل گیری، تولید و تقویت کتابخانه های مساجد شده است. قرآن و کتب ادعیه ای که حاوی کلمات وحی است از اصلی ترین کتب موجود در مساجد محسوب می شوند.

- نقش برنامه های قرآنی در جذب مخاطبان به مسجد: با اندکی تأمل در آیات قرآن می توان به وضوح پی برد که قرآن با داشتن پندهایی در قالب گفتمان و شرح وقایع عبرت آموز تاریخی و قصه هم توجه کودک و نوجوان را به خود جلب می کند و هم دارای لحن و کلامی است که می توان از آن در ارائه بهتر مطالب در قالب قرائت، صوت و لحن، تواشیح و هم خوانی، ابتهال و... بهره برد. این مفاهیم ارزشمند که در قالب های مختلف در سطح مساجد ارائه می شوند زمینه هایی لازم را برای هرچه پربار شدن برنامه های معنوی مساجد فراهم می سازند.

نزول برخی از سوره های قرآن کریم برای پیامبر گرامی اسلام در مساجد: همانند سوره جن در مسجدی که بعدها به خاطر نزول همین سوره در مسجد، به "مسجد جن" معروف شده است و نیز نزول وحی در مسجدی که بعد از نزول آیات الهی به " مسجد ذوقبلتین" مشهور گشت. که در آن خداوند متعال از پیامبر گرامی اسلام خواست که قبله مسلمانان را از مسجد الاقصی به سمت کعبه تغییر دهد.

بهترین مکان برای برگزاری محافل انس با قرآن در مساجد می باشد

 مفاهیم، محتوا و روح آیات قرآنی به دلیل هم راستایی با ابعاد معنوی و روحانی مساجد موجب شده است تا مساجد بهترین بستر عرصه ارائه برای برنامه های علوم قرآنی محسوب گردد چرا که میزان فضیلت و حضور در مسجد و نقش پر رنگ این حضور در نشان دادن جایگاه واقعی این مکان معنوی، اجرای برنامه ها، گسیل داشتن و اقبال و جذب مردم به مسجد و زمینه های این امور می تواند فضا را برای گسترش بحث ترویج فرهنگ مسجد و فرهنگ قرآن در میان عامه مردم فراهم نموده و منجر به نهادینه کردن آن برای برخورداری از برنامه های متنوع تر و عامه پسندتر شود که بایسته است این مهم هر روز پر رنگ تر از گذشته انجام پذیرد و تنها منحصر به ماه مبارک رمضان نباشند، و نیز شایسته است برنامه های قرآنی تنها به قرائت و ترجمه محدود نشود که در این صورت فعالیت های قرآنی از گستردگی و اثرگذاری عمیق بر اساس ذوق و سلیقه برخوردار نمی شوند. لازم است فعالیت های قرآنی در مساجد به روز شود تا در مقابل، حضور افراد با سلایق و روحیات متفاوت فراهم شود.

اعزام قاریان برجسته به مساجد

در زمان رسول اکرم(ص) یکی از روش های تبلیغی دین مبین اسلام، اعزام قاریان برجسته به مساجد دیگر بود و این مساجد بهترین مکان برای فعالیت آنان محسوب می شد. یکی از زمینه های جذب و گرویدن به دین مبین اسلام در صدر اسلام قرائت های زیبا و وزین قاریان بنام مسلمانی بوده است که از سوی پیامبر اسلام(ص) به مساجد دیگر بلاد اسلامی اعزام می شدند. در این راستا، در حال حاضر نیز مناسب است انتقال نکات ارزنده آیات از سوی قاریان حین تلاوت انجام پذیرد. با توجه به بالا بودن بار معنایی بسیار سنگین و وزین آیات قرآن در قالب تلاوت، صوت و لحن در برخی از آیات قرآن نکات بسیار ظریفی وجود دارد که دانستن آن ها برای مخاطبان بسیار ضروری است این امر سبب می شود تا برنامه های قرآنی اجرایی در سطح مساجد از عمق و اثرگذاری بیشتری برخوردار شوند. به همین دلیل قاریان قرآن نباید از یادآوری نکات ارزنده و گران سنگ قرآن در خلال تلاوت آیات آن در مساجد غافل شوند؛ چرا که با توجه به علاقه وافری که مخاطبان نسبت به تلاوت زیبا دارند همگام سازی تلاوت با تفهیم نکات آموزنده تاثیر بسیار قابل توجهی بر روی آنان می گذارد و قاریان قرآن می توانند از طریق بیان خود به راحتی عمق نفوذ کلام وحی و معناهای عمیق عرفانی، معنوی و روحانی را به مخاطبان خود انتقال دهند

قرآن مهم ترین منبع و مأخذ آموزشی و تربیتی در سطح مساجد

از آغاز شکل گیری اسلام تاکنون قرآن از منابع مهم و اولیه آموزش به شمار می رود و امروزه نیز این کتاب از

جنبه های متنوع آموزش معنوی و تربیتی در قالب روخوانی، روان خوانی، تجوید، فصیح خوانی و تفسیر مفاهیم و... مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین آغاز تمامی برنامه های اجرایی در مساجد عمدتاً با تلاوت قرآن کریم انجام می گیرد.

ذکر نام تعدادی از مساجد در قرآن

مساجدی چون «مسجد الاقصی که با همین نام در قرآن مطرح شده است توسط سلیمان(ع) بنا شده است. این مسجد قبله اول مسلمانان و از مساجد تاریخی و بسیار مقدس است و پس از کعبه و مسجدالحرام بنا شده است. طبق روایتی از پیامبر(ص) پس از ٥٠٠ سال از بنای مسجدالحرام و کعبه ساخته شده است. آن حضرت فرمود یک نماز در این مسجد معادل ٥٠٠ نماز در مساجد معمولی است. دیگری مسجد الحرام بوده که مقدس ترین و با فضیلت ترین مسجد از نگاه قرآن و روایات می باشد. نام مقدس مسجدالحرام ١٥ بار در قرآن و در همه موارد با صفت الحرام که بیانگر حرمت و قداست ویژه آنست آمده است. مسجد قبا، سومین مسجدی است که ذکر آن در قرآن کریم شده است.اما مسجدالنبی که دومین مسجد بنا شده توسط پیامبر اعظم(ص) است به طور خاص در قرآن مطرح نشده است. اگرچه برخی مفسران مسجد مطرح شده در آیه ١٠٨ سوره توبه را اشاره به این مسجد دانسته اند ولی به لحاظ برخی قرائن این آیه مربوط به مسجد قبا است.

خداوند از این مسجد به لحاظ اینکه بر اساس تقوا و اخلاص بنا شده ستایش و تمجید کرده و به حضور و اقامه نماز در آن تشویق و ترغیب کرده است»تمام مساجد فوق به مساجد مبارکه معروفند که در مقابل آن مسجد ضرار که به مسجد ملعونه معروف شده است در قرآن کریم ذکری از آن به میان آورده است.

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: جایگاه مسجد قرآن کریم محافل انس با قرآن سطح مساجد بار آیات ١ ٢ بار آیات قرآن کریم سوره توبه برنامه ها آیات قرآن ١ بار آیه بنا شده کلمه م

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۷۳۲۲۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مساجد پنهان در کوچه‌پس‌کوچه‌های توکیو

بزرگ‌ترین مسجد ژاپن به نام مسجد «چامی» در «شیبویا» توکیو کسانی را که با معماری زیبا به سبک عثمانی‌اش روبرو می‌شوند، شگفت‌زده می‌کند.

این مسجد گواهی قابل توجه بر تنوع فرهنگی در میان افق مدرن شهر توکیو است.

با این حال، بر خلاف برخی از شهرهایی که مساجد در آنها کاملا مشهود و قابل روئیت هستند در توکیو تعداد زیادی از آنها اغلب به طور نامحسوس در بافت شهری قرار دارند.

در اینجا توضیحاتی درباره برخی از مساجد توکید که فعالیت دارند اما می‌توان گفت از چشم‌ها پنهان هستند، ارائه شده است.

۱. مسجد نوسانتارا، آکیهابارا

این مسجد در طبقه پنجم یک ساختمان بسیار ساده قرار دارد که دارای مدیریت اندونزیایی است.

سالن‌های نماز در این مسجد به زیبایی تزئین شده اند و تعداد زیادی کتاب آسمانی قرآن در آنها قرار دارد که به مهمانان هدیه داده می‌شود.

همه راهنمایی‌هایی که برای مراجعه کنندگان و نمازگزاران لازم است به زبان‌های ژاپنی، اندونزیایی و عربی در این مسجد گذاشته شده است .

«شیخ احمد مائنو»، یکی از ائمه جماعات معروف نمازهای جماعت را به طور منظم در این مسجد اقامه می‌کند.

یک رستوران حلال وابسته به این مسجد نیز در آن طرف خیابان وجود دارد که منوهای حلال شامل انواع غذاها را ارائه می‌کند.

۲. مسجد شین اوکوبو، شین اوکوبو

در کوچه ای باریک در یکی از خیابان‌های توکیو واقع در «Koreatown» مسجدی وجود ارد که صدای اذان را همیشه در خیابان‌های اطراف طنین انداز می‌کند و بسیاری از ساکنان خارجی و صاحبان مشاغل را در این منطقه فرا می خواند تا از کارهای روزانه خود دست بردارند و برای اقامه نماز به مسجد بیایند.

این مسجد در حقیقت شامل یک اتاق نماز در یک ساختمان است و چشم اندازی خاصی که نشان ‌دهنده وجود مسجد در این منطقه باشد، ندارد.

با اینکه این مسجد در حقیقت یک فضای بسیار کوچک را به خود اختصاص داده است اما دارای یک وضوخانه، قفسه ای پر از کتاب‌های اسلامی و فضای مناسبی برای اقامه نماز است.

۳. مسجد جامع، کینشینشو

در فاصله چند قدمی خروجی ایستگاه متروی کینشینشو ، مسجد جامع که دارای فعالیت ۲۴ ساعته است و همه روزه باز است، وجود دارد.

این مسجد یک نگهبان ژاپنی دارد که قبل از هر نماز جمعه از نمازگزاران استقبال می‌کند و به آنها خوشامد می‌گوید.

این مسجد همچنین جلساتی را برای تازه مسلمانان ژاپنی برگزار می‌کند و با انها درباره دین اسلام صحبت می‌شود.

مسجد جامع هر سال در ماه رمضان مراسم افطار برای مسلمانان و تازه مسلمانان برگزار می‌کند.

۴ . مسجد و مرکز اسلامی دارالتقوی ، اوجیما

مسجد دارالتقوی، فضای مناسبی را به منظور اقامه نماز و برگزاری مراسم دعا و نیایش برای مردم ساکن در اطراف بخش کوتو در توکیو فراهم می کند.

حوض بسیار زیبایی در بیرون مسجد برای وضو گرفتن و همچنین قفسه ای برای نگهداری کفش ها وجود دارد. تقریباً همین است.

این مسجد اگرچه در یک کوچه بسیار باریک و کوچک در منطقه مسکونی اوجیما واقع شده است، اما کارگران مهاجر و تاجران زیادی که به این منطقه می‌آیند برای استراحت و اقامه نماز به این مسجد می‌آیند و این مسجد در حقیقت بهترین دوست آنهاست.

۵. مسجد اخلاص، کابوکیچو

تصور اینکه دقیقا در وسط منطقه معروف «چراغ قرمز» توکیو یک مکان عبادت وجود داشته باشد، سخت است، اما مسجد اخلاص در واقع یک عبادتگاه منظم برای بسیاری از افرادی است که در این منطقه کار می کنند.

 در این مسجد کوچک اما پاکیزه نمازهای یومیه و نماز جمعه به طور مرتب برگزار می‌شود و مردم حتی در راهروهای آن نماز می خوانند.

موقعیت مکانی این مسجد بسیار عجیب است ، اما جالب اینکه بسیاری از افرادی که در این منطقه معروف توکیو مرتکب کار خطا یا گناهی می‌شوند به این مسجد که خانه امنی برای آنها محسوب می‌شود، می‌آیند و استغفار می‌کنند.

منبع: خبرگزاری شبستان